Gemeenschap van Goederen
Gemeenschap van goederen houdt in dat het vermogen van beide huwelijkspartners samenvloeit tot één vermogen, behalve als er huwelijkse voorwaarden zijn gemaakt.
Als u samen met uw huwelijkspartner dus geen huwelijkse voorwaarden heeft laten maken, dan is uw eigen individuele vermogen en dat van uw partner samengevloeid tot één gemeenschappelijk vermogen. De gevolgen hiervan worden vooral zichtbaar als u gaat scheiden.
Vergoedingsrechten bij gemeenschap van goederen
Als een van de echtgenoten heeft geïnvesteerd in de gezamenlijke woning, dan heeft die echtgenoot bij scheiding niet alleen recht op het nominaal geïnvesteerde bedrag, maar wordt ook rekening gehouden met een eventuele waardestijging of waardedaling van de woning. Dit noemt men ook wel de beleggingsleer.
Uitzonderingen op de gemeenschap van goederen
De hoofdregel is dus dat het vermogen van u en uw huwelijkspartner op het moment van het huwelijk samenvloeit tot één gemeenschappelijk vermogen. Het maakt daarbij niet uit of het gaat om vermogen in de vorm van geld of in de vorm van bepaalde zaken zoals een auto, een huis of inboedel goederen.
Er is een paar uitzonderingen op deze hoofdregel.
In een aantal situaties vloeien bepaalde zaken namelijk niet in het gemeenschappelijk vermogen:
- Als er huwelijkse voorwaarden zijn opgesteld.
- Als u of uw huwelijkspartner een schenking of een erfenis ontvangen heeft waarbij door de schenker of de overledene bepaald is dat de betreffende schenking of het erfdeel buiten het huwelijkse vermogen blijft (ook wel de uitsluitingsclausule genoemd).
- Als het gaat om zaken die op een zeer persoonlijke wijze aan een van de huwelijkspartners verbonden zijn, de zogenaamde verknochte goederen. Denk bijvoorbeeld aan een immateriële schadevergoeding (smartengeld).
Huwelijkse voorwaarden
Huwelijkse voorwaarden zijn schriftelijke afspraken die via een notaris moeten worden vastgelegd en waarbij de (aanstaande) huwelijkspartners afspraken maken over de vraag wat er wel en wat er niet samenvloeit in een gemeenschappelijk vermogen.
Zo kun je bijvoorbeeld in huwelijkse voorwaarden regelen dat het huis van een van de huwelijkspartners (of een spaarrekening of iets anders) buiten het gemeenschappelijke vermogen blijft en dus in het privévermogen van de ene echtgenoot blijft.
Schenking of erfenis
Normaal gesproken valt een schenking of een erfenis van een van beide huwelijkspartners gewoon in het gezamenlijke huwelijksvermogen. Maar degene die de schenking doet of degene die een erfenis achterlaat kan schriftelijk hebben vastgelegd dat de schenking of de erfenis niet in het huwelijksvermogen valt. Dit noemt men in vaktaal een uitsluitingsclausule.
Hele bijzondere persoonlijke bezittingen
De hoofdregel is dat zonder huwelijkse voorwaarden alle bezittingen van de beide huwelijkspartners samenvloeien in één gemeenschappelijk vermogen. Er bestaat echter een uitzondering voor zaken die vanwege een hele persoonlijke band aan een van beide huwelijkspartners verbonden zijn. In vaktaal spreekt met hier van verknochte goederen.
Meestal worden de verknochte goederen bij een echtscheiding weliswaar aan de ene echtgenoot toebedeeld, maar heeft de andere echtgenoot recht op verrekening van de waarde, zie hiervoor ook onder inboedel.
Ter illustratie:
J en M zijn getrouwd en hebben geen huwelijkse voorwaarden laten maken. M heeft een eigen bedrijf in de vorm van een besloten vennootschap (B.V.). De aandelen in deze B.V. zijn 300.000 euro waard. De rest van het vermogen van J en M bestaat uit een huis met een waarde van 250.000 euro en een spaarrekening waarop 100.000 euro staat.
J en M gaan scheiden. De aandelen van de B.V. zijn zo persoonlijk aan M verbonden dat het voor de hand ligt dat deze aandelen aan hem worden toebedeeld. De waarde van deze aandelen moet wel met J verrekend worden.
Bij de echtscheiding zou de verdeling van alle bezittingen er als volgt uit kunnen zien.
| J | M | |
| Aandelen | 300.000 euro | |
| Huis | 250.000 euro | |
| Spaarrekening | 75.000 euro | 25.000 euro |
| Totaal | 325.000 euro | 325.000 euro |
Een ander voorbeeld van verknochte goederen zijn de persoonlijke kleren, sieraden of gedenkstukken of persoonlijke cadeaus van de ene of de andere partner. Ook geldt dan wel weer de regel dat de waarde van deze persoonlijke bezittingen in principe verrekend moet worden met de andere echtgenoot.
Het normale ouderdomspensioen en nabestaandenpensioen moeten meestal wel verrekend worden. Zie hiervoor ook onder pensioen.
Samen met u en uw partner nemen we gedurende de mediation het te verdelen vermogen door en stel ik een vermogensoverzicht op. De gezamenlijk gedragen uitkomst zal in het echtscheidingsconvenant worden opgenomen.
